De meeste mensen die wielrennen houden van het geluid dat gemaakt wordt door het achterwiel van de racefiets terwijl de rijder zijn benen stil houdt. Maar waarom wordt dat geluid eigenlijk geproduceerd? En weet je waarom een van je wielen meer geluid maakt dan de andere? In dit artikel vertellen wij je alles over de naven techniek, zodat jij alle belangrijke dingen te weten komt over naven.
Wat zijn naven precies?
De spaken lopen van de naaf, die beschouwd wordt als het centrum van het wiel, naar buiten, naar de velg. Hierin is veel onderscheid te maken. Het belangrijkste onderscheid tussen naven ligt in de soorten materialen die gebruikt worden om ze te maken. Zowel het gewicht als de duurzaamheid van de naaf worden beïnvloed door het materiaal. Naven kunnen ook verschillen in het aantal aangrijppunten, waardoor de krachtoverbrenging wordt verbeterd. Dit is een andere manier waarop naven kunnen worden aangepast.
De voordelen van het geluid van de naven
Behalve dat het voor de meeste wielrenners een prettig geluid is, kan dit geluid ook zeer nuttig zijn in sommige situaties, zoals wanneer je iemand wilt passeren. Mensen zullen je alleen kunnen horen aankomen door je benen stil te houden (een voordeel dat vele E-bikes met motor niet hebben bijvoorbeeld), dus het is niet nodig om de bel te laten horen dat je bent aangekomen. Iets anders waarvan je je ongetwijfeld al langer bewust bent, is het feit dat het ratelende geluid dat elk wiel maakt uniek is. Soms vrij luid en andere keren heel stil. En er is een mogelijkheid dat het wiel in kwestie helemaal stil is. Tot je gelukkige opluchting is het geluidsniveau van je achterwiel geen afspiegeling van de algehele kwaliteit ervan. Simpel gezegd is elk wiel op een unieke manier geconstrueerd.
Het onderhoud van de naven
Naven die verwaarloosd zijn zullen gaan kraken en rammelen. Hoe langer je ermee rijdt, hoe erger het probleem wordt. Als je je naven een grondige schoonmaakbeurt geeft, kun je verwachten dat ze nog vele kilometers mee zullen gaan zonder enige problemen te geven. Je rijervaring wordt gelukkig niet bevorderd door naven die niet goed onderhouden zijn. Als een naaf niet goed onderhouden is, zal hij korrelig beginnen te worden of zal er speling in de naaf zitten. Beide zaken geven aan dat de naaf gerepareerd moet worden. Als dit het geval is, dan moet de naaf zo snel mogelijk gerepareerd worden. Je kunt zien of de naaf korrelig begint te worden door je vingers even neer te leggen op het uiteinde van de vork en het wiel een duw te geven. Zo kun je eventuele problemen vroegtijdig opsporen. Als dit het geval is, moeten alle onderdelen van de naaf vervangen worden.
Cup + cone lagers, vaak bekend als losse kogellagers, en industriële lagers zijn de twee primaire categorieën naven in de wereld van de lagers. De kosten van een set van conussen en kogels variëren van tien tot twintig euro, terwijl de kosten van een set industriële lagers (bijvoorbeeld keramische lagers) kunnen variëren van vijftien tot veertig euro. Bij langdurig rijden met naven met conussen en cups bestaat de kans dat de cups beschadigd raken. De cups in de overgrote meerderheid van de naven zijn niet vervangbaar, waardoor de koper weinig andere keus heeft dan gloednieuwe naven aan te schaffen. Bij sommige naven kunnen de cups wel vervangen worden. Dit kost je in dit geval wel nogal wat geld. Kortom, goed naar onderhoud bespaart je op de lange termijn geld.
Het meest voorkomende type ratelsysteem
Het meest voorkomende type ratelsysteem maakt gebruik van pallen die als tussenschakel fungeren tussen de veren op de naaf en de cassette lichaam. Als je aanzet of trapt drukken de veren in de cassettebody van je fiets de pallen tegen de tanden in de naaf van je fiets. De pallen van de vrijloop gaan tegen de tanden van de naaf rammelen als je stopt met trappen. Dit resulteert in het bekende ratelende geluid dat je bij het trappen kunt horen. Er zijn daarentegen systemen die gebruik maken van het ratelmechanisme. Dit systeem heeft een geheel eigen ontwerp. Wanneer de ketting wordt aangetrokken, grijpen deze twee schijven in elkaar. De tanden van deze ratel kun je soms tegen elkaar horen klapperen terwijl de fiets stilstaat in beweging.
De smering van naven
Het zogenaamde vrijloopmechanisme van je naaf is de waarschijnlijke boosdoener achter het ratelende geluid dat uit je wiel komt. Het mechanisme dat je in staat stelt om je beide benen op elk moment volledig stil te houden en toch vooruit te komen. Pallen maken contact met de tanden van je naaf als je je voet ook maar een seconde van de pedalen haalt, wat het herkenbare geluid veroorzaakt. Het volume van dat tikken hangt niet alleen af van het soort naaf dat wordt gebruikt en het aantal tanden dat aanwezig is, maar ook van het soort smering dat wordt toegepast. In het algemeen zal het tikkende geluid minder merkbaar worden naarmate de viscositeit van het smeermiddel toeneemt.
Het geluid van de naaf veranderen
In vergelijking met wat je misschien denkt, heb je toch echt enige controle over het rammelende geluid dat uit je achterwiel komt. De hoeveelheid geluid die je wiel (bijvoorbeeld racefiets wielen) produceert kan worden beïnvloed door het soort smering dat je gebruikt. Dit is natuurlijk handig als je tijdens het rijden van je omgeving wilt kunnen genieten en het gerammel als hinderlijk ervaart. Maar ook als je zo van het geluid geniet dat je het gevoel hebt dat het gerammel je net niet luid genoeg kan zijn. Overigens, als je voor het eerst zelf je vrijloop gaat smeren, wees dan uiterst voorzichtig. Er kan een storing in het systeem optreden als er een te grote hoeveelheid vet wordt gebruikt, terwijl er een te grote slijtage kan optreden als er onvoldoende vet wordt gebruikt. Of je het geluid van je rammelende achterwiel nu leuk vindt of niet, er is absoluut geen reden om je er zorgen over te maken. Zelfs als er helemaal geen geluid is dat je kunt waarnemen.
Geen onnodige ratel meer
Op het eerste gezicht lijkt het misschien alsof de ratel een onderdeel is van de naaf. Dit is echter niet zo nauwkeurig als het op het eerste gezicht lijkt. Door het aanbrengen van de juiste smering kunnen vrijwel alle ratels en in het bijzonder de normale naven die van pallen gebruik maken, geruisloos worden gemaakt. Het geluid van de ratel kan luider of stiller zijn en dit wordt bepaald door het soort smeermiddel dat gebruikt wordt. Een ratel met veel geluid is dus niet nodig. Als een smeermiddel met een hoog oliegehalte en lage viscositeit wordt gebruikt, is het eindresultaat een ratel die erg hoorbaar is. Ga je voor een smeermiddel met een hogere viscositeit, zoals bijvoorbeeld vet, dan wordt het geluid gedempt. Zorg ervoor dat je altijd het correcte vet gebruikt om de functie van de ratel, namelijk grip op het proces van aandraaien, niet te verstoren en zorg ervoor dat je niet meer vet gebruikt dan nodig is.
Aanbieding
Bekijk in de shop
Bij het online kopen van een racefietswielen is betrouwbaarheid, snelheid en uiteraard een goede prijs belangrijk.Vergelijk de prijzen van onze favoriete shops die snel en vaak gratis leveren en ze meestal ook echt op voorraad hebben:
Meer technische info
De UCI stelt eisen op voor het fietswiel in de koers. Bekijk meer technische info van fabrikanten van fietsonderdelen (zie Wikipedia zoals www.shimano.com en de keurmerken van o.a. TUV, overheid). Kijk af bij de renners van de profploegen zoals INEOS Grenadiers en Lotto-Soudal. Bekijk de beste racewiel Prijs ►Misschien ben je ook geïnteresseerd in:
